Fotografie
Feit of fictie?
Fotografie is in feite het vastleggen van datgene wat je voor je ziet: een registratie van de werkelijkheid. Dat lijkt vrij simpel, maar in hoeverre is het ook echt de werkelijkheid die je ziet? Kun je als fotograaf ook die werkelijkheid 'vertekenen'? Kun je op een andere manier de werkelijkheid laten zien? Of wat als je met je kader maar een stúkje van de werkelijkheid laat zien? Is een foto dan wel altijd de waarheid?
Kun je met een foto ook een verzonnen verhaal in scéne zetten?
Hierbij is een groot verschil tussen aan de ene kant reportagefotografie en fotojournalistiek, waar fotografen actuele gebeurtenissen vastleggen en aan de andere kant ge-ensceneerde fotografie, waarbij alles dat in beeld staat door de fotograaf vooraf is bedacht en 'in scène' is gezet.
Reportagefotografie
Winnende foto World Press Photo 2013, door Paul Hansen
Ge-ensceneerde fotografie
foto door de nederlandse fotograaf Erwin Olaf
De geschiedenis van de fotografie in een notendop
Fotografie is een kunstvorm die intussen bijna twee eeuwen bestaat. HIeronder zie je een (heel beknopt) overzicht van de boeiende geschiedenis van de fotografie:
De camera obscura als voorloper
Al sinds de jaren 1500 werden afbeeldingen gemaakt met een camera obscura. Dat is een donkere ruimte waar het licht naar binnen kan via een klein gaatje. Op die manier ontstaat er een geprojecteerde afbeelding, die gebruikt kan worden als voorbeeld voor een schilderij.
Men was echter nog niet in staat om deze afbeelding blijvend vast te leggen.
1826: de eerste foto
De eerste foto werd gemaakt door de Fransman Joseph Nicéphore Niépce. Hij slaagde erin het zicht vanuit zijn dakraam vast te leggen op een plaat bedekt met een lichtgevoelig bitumen (een soort asfalt). Voor zijn foto had Niépce een belichtingstijd van acht uur nodig.
1836: de daguerreotypie
Een andere pionier van de fotografie is Louis Daguerre, ook een Fransman. Hij wist de kwaliteit van de fotografische afdruk sterk te verbeteren. Zijn uitvinding, de daguerreotypie, is een procedé om foto’s te ontwikkelen op basis van een gepolijste, met kwikdampen geprepareerde plaat.
1861: de eerste kleurenfoto
Na de afdrukken op metalen platen kwamen er ook foto’s op papier. In 1841 werd het negatief uitvonden, zodat het mogelijk werd om meerdere keren hetzelfde beeld af te drukken. In 1861 maakte de Schot James Clerk Maxwell de eerste kleurenfoto door een rood, groen en blauw gefilterd beeld over elkaar heen te projecteren.
Vanaf 1888: de popularisering van de camera
In 1888 werd de eerste goedkope, draagbare camera ontwikkeld. Sindsdien kan in principe iedereen foto’s maken. Met de introductie van de polaroidfoto in 1947 werd het mogelijk om onmiddellijk je gemaakte beeld te bewonderen.
Vanaf 1988: digitale fotografie
Eind jaren tachtig kwamen de eerste scanners op de markt en maakten ook digitale camera’s hun intrede. Sinds 2004 heeft nagenoeg elke mobiele telefoon een ingebouwde camera. Vandaag zijn de mogelijkheden in de wereld van de fotografie haast eindeloos!
Hoe maak jij een goede foto?
Fotograferen kun je leren! Als je bewuster wordt van het beeld dat jij op je foto zet, kun je letten op een aantal zaken waardoor jouw foto steeds beter wordt.
Denk aan het kiezen van je kader en je standpunt. En blijf zoeken naar een goede compositie.